ماساژ نوزاد روشی دوست داشتنی برای لذت بردن از زمان با کودک است و همچنین می تواند به شما کمک کند تا با او ارتباط برقرار کنید.

قبل از اینکه نوزادان قادر به درک زبان باشند، ما اغلب از طریق لمس با آنها ارتباط برقرار می کنیم و به آنها آرامش می دهیم. برای مثال، اگر نوزاد گریه کند، والدین او را از جایش برمی دارند، در آغوش می گیرند یا نوازش می کنند. ماساژ کودک بخشی از این تکانه (impulse) طبیعی است.

سوال این است که ماساژ نوزاد دقیقا چیست؟ ماساژ نوزاد، نوازش ملایم و ریتمیک بدن کودک با استفاده از دستان شماست. به عنوان بخشی از یک روال ماساژ، ممکن است به آرامی مچ پا، مچ دست و انگشتان کودک خود را بفشارید و یا مالش دهید. همچنین ممکن است به آرامی صحبت کنید، زمزمه کنید یا در حین ماساژ برای آنها آواز بخوانید تا احساس آرامش و اطمینان برای کودک خود ایجاد کنید.  

مطالعه ای در سال 2004 نشان داد که نوزادانی که در بخش های مراقبت های ویژه ماساژ داده می شوند، زمان کمتری را در بیمارستان می گذرانند و در تست های رشدی نمرات بهتری داشته و عوارض پس از زایمان کمتری داشتند. امروزه، این باور وجود دارد که ماساژ نوزاد می تواند آگاهی مادر را نسبت به نیازهای کودکش افزایش دهد و از پیوند اولیه او حمایت کند، همچنین در صورت ابتلا به افسردگی پس از زایمان یا سایر مشکلات سلامت روان، احساس خوشبختی او را بهبود بخشد. والدین می گویند که ماساژ نوزاد را راهی دوست داشتنی برای برقراری ارتباط با کودک خود می دانند.

در اینجا چند نکته وجود دارد که به شما کمک می کند ماساژ کودک را در خانه امتحان کنید:

زمانی را انتخاب کنید که کودکتان راضی و هوشیار باشد، خسته یا گرسنه نباشد و به آنچه در اطرافش می گذرد علاقه مند باشد. این باعث می شود که آن ها برای تعامل با شما آماده باشند.

سعی کنید روی زمین، تخت یا مبل بنشینید و کودک خود را با خیال راحت روی یک حوله جلوی خود قرار دهید.

موقعیتی را پیدا کنید که راحت باشد، بدون نور بالا و جایی که کودک شما گرم است، تماس چشمی خوبی به شما بدهد.

این به شما بستگی دارد که آیا کودکتان پوشک نداشته باشد، اما می تواند به شل کردن پوشک او در هنگام ماساژ شکم کمک کند.

معرفی ماساژ بعد از حمام و قبل از خواب به عنوان بخشی از استراحت قبل از خواب می تواند ایده خوبی باشد.

 

آموزش ماساژ کودک

در این بخش آموزش ماساژ کودک را خواهیم داشت. برای شروع، روغن یا لوسیون بدن مناسب را انتخاب کنید. برای تابستان از روغن نارگیل و فصل سرد، از روغن بادام استفاده کنید. چند قطره روغن یا مرطوب کننده را در دستان گرم خود بریزید و شروع به ماساژ کف پای کودک خود کنید. از حرکات محکم، ملایم و آهسته از پاشنه به سمت انگشتان پا استفاده کنید. در حین ماساژ همیشه یک دست خود را روی کودک خود نگه دارید.

با حرکات صاف و طولانی روی پاهای کودک خود ادامه دهید. از مچ پا تا ران و روی باسن ماساژ دهید. می توانید ماساژ هر دو پا را در یک زمان یا یک بار امتحان کنید. از ماساژ دادن ناحیه تناسلی خودداری کنید. پای کودک خود را زیر زانو نگه دارید و به آرامی آن را به سمت شکم فشار دهید تا به دفع گاز کمک کنید.

 

قسمت بالای بدن

ماساژ بالاتنه را با دستان خود روی شانه های کودک شروع کنید. ضربه های ملایمی با نوک انگشت به سمت قفسه سینه بزنید.

بازوهای کودک را با نوازش از شانه ها به سمت پایین به سمت مچ ماساژ دهید. سعی کنید روغن روی دست های کودکتان نریزد. اگر این اتفاق افتاد، قبل از اینکه انگشتانشان را بمکند، آنها را پاک کنید.

اگر احساس می کند شکم کودک شما نرم است (نه سفت یا پر)، شکم او را با حرکت های دایره ای و در جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. شکم نوزادان حساس است، بنابراین اگر ناآرام شدند، به مرحله بعدی بروید. اگر بند ناف به طور کامل بهبود نیافته است از ماساژ دادن این ناحیه خودداری کنید.

 

صورت و پشت

از نوک انگشتان خود برای ماساژ صورت کودک خود استفاده کنید. شما از وسط پیشانی آنها، از قسمت بیرونی صورت آنها و به سمت گونه ها نوازش می کنید. با نوک انگشتان، پوست سر را به صورت دایره های کوچک ماساژ دهید، انگار که موهای آن ها را شامپو می کنید.

اگر پس از اتمام ماساژ جلوی بدن کودک شما همچنان آرام است، می توانید او را روی شکم خود بچرخانید و از سر تا پا از نوازش های طولانی و صاف استفاده کنید. در پایان ماساژ پشت، با انگشت اشاره و وسط، مانند کشیدن یک خط به آرامی از گردن به پایین ماساژ دهید.

 

به یاد داشته باشید که اگر کودک شما از ماساژ لذت نمی برد یا علائم ناراحتی نشان می دهد، باید ماساژ را متوقف کنید. همچنین اگر بسیار پرتنش هستید، یا اگر کودکتان آشفته یا ناراحت است، بهتر است از ماساژ خودداری کنید.

 

لرزش پای نوزاد

لرزش پای نوزاد یا لرزش دست نوزاد (Jitterness) یک پدیده معمول و شایع است که در نوزادان مشاهده می شود. این شامل انقباضات ریتمیک (لرزش های) مکرر اندام است که باید از تشنج تفاوت داده شود. هر دو لرزش و یا تشنج ممکن است در یک نوزاد رخ دهند، علل مشابهی داشته باشند و در سه روز اول زندگی رخ دهند. پس نباید آنها را با یکدیگر اشتباه کرد. لرزش، بر خلاف تشنج، می تواند با نگه داشتن آرام اندام در حالت خم شدن، کاهش یا از بین برود و با ضربه زدن به اندام (حساس به محرک) شروع یا تشدید شود. تشنج اما مداوم تر بوده، آرام نمی شود و حتی ممکن است بیشتر شود. تشنج که با لرزش های شدید مشخص می شود، نگران کننده تر از لرزش های موقت و گاه به گاه اندام است.

توجه کنید که لرزش پای نوزاد و یا دست نوزاد در حالت آرام بودن نوزاد می تواند نگران کننده تر از لرزش در هنگام گریه و یا گرسنگی باشد. لرزش در هنگام گریه در بسیاری از نوزادان شایع است. سرگیجه و لرزش پای و دست مرتبط با آن به طور خود به خود تا روز سوم زندگی در اکثر این نوزادان برطرف می شود و می توان یک نتیجه طبیعی را پیش بینی کرد. تداوم علائم بعد از روز سوم زندگی ممکن است نشان دهنده خونریزی زیر عنکبوتیه بوده و قابل توجه باشد که ممکن است با معاینه پزشک و تصویربرداری تشخیص داده شود و به راحتی برطرف شود.

 

علت لرزش پای نوزاد

لرزش پای نوزاد می تواند در اثر انواع فشارهای دوران بارداری یا هنگام تولد ایجاد شود. خفگی خفیف چند ثانیه ای هنگام تولد و نارسایی مزمن جفت که منجر به سوءتغذیه نوزاد می شود، شایع ترین موارد علت لرزش پای نوزاد هستند. علل لرزش که می بینیم در این نوزادان بلافاصله پس از تولد مشاهده می شود و نتایج معاینه عصبی نوزاد که توسط پزشک متخصص در لحظه تولد انجام می شود، به طور معمول طبیعی یا به طور خفیف غیر طبیعی است. سرگیجه و لرزش پای و دست در این نوزادان نیازی به درمان ندارد. با این حال بهتر است شرایط نوزاد را با پزشک زیر نظر داشته باشید.

 

نرمش جهت رفع کجی گردن نوزاد سه ماهه

دیدن کج شدن سر کودک به یک طرف نگران کننده است. تورتیکولی - لاتین به معنای "گردن پیچ خورده" - می تواند در پسران یا دختران از بدو تولد تا 3 ماهگی ایجاد شود. تورتیکولی می تواند برای والدین ترسناک باشد. دیوید برک، متخصص اطفال، می گوید: اما اکثر بچه ها خیلی خوب عمل می کنند، مخصوصاً وقتی تورتیکولی زود تشخیص داده شود و به سرعت درمان شود. این عارضه که به آن گردن پیچ خورده نیز می گویند، می تواند به دنبال کمبود فضا در رحم باشد (همانطور که در دوقلوها و بریچ زایی دیده می شود). اگر کودک فضای زیادی برای حرکت نداشته باشد، ممکن است سرش برای روزها یا هفته ها در یک موقعیت گیر کند.

ماهیچه های استرنوکلیدوماستوئید سفت تر سر نوزاد را به یک طرف می کشد و معمولاً آن را به سمت چپ کج می کند. این منعکس کننده موقعیتی است که نوزادان در رحم مادرشان راحت تر هستند.

علائم تورتیکولی چیست؟ شایع ترین علامت، کج شدن سر ثابت به یک طرف، با اشاره چانه به سمت شانه مخالف است - و عدم تمایل به چرخش به سمت دیگر.

تورتیکولی چگونه درمان می شود؟ دکتر برک می گوید تورتیکولی اغلب زمانی که زود درمان شود، خود به خود اصلاح می شود - در حالت ایده آل، در یک یا دو ماه اول. اگر والدین صبر کنند تا نوزادان 3 ماهه یا بزرگتر شوند، درمان ممکن است بیشتر طول بکشد. پزشک اطفال شما را توضیح خواهد داد که چگونه جای کودک را تغییر دهید، ماساژ و کشش نوزاد را انجام دهید، یا شما را به فیزیوتراپی (PT) معرفی کند. والدین می توانند بلافاصله تمرینات خانگی را شروع کنند. والدین عضلات گردن و پشت نوزاد را ماساژ می دهند، سپس چند بار در روز تمرینات کششی ملایم انجام می دهند. ماساژ نوزاد در اطراف گردن و پشت کمر و خواباندن او در موقعیت های مختلف مثل طاق باز، به پهلوی راست یا چپ می تواند کمک کننده باشد.

منابع:

https://www.nct.org.uk/baby-toddler/everyday-care/baby-massage-tips-and-benefits

Normal Newborns: Special Problems During the First Three Days of Life/ Albert Akierman, MB, BS, FRCPC, FAAP & Arvind Shukla, MB, BS, FRCPC, FAAP/ CAN. FAM. PHYSICIAN Vol. 36: SEPTEMBER 1990

https://health.clevelandclinic.org/torticollis-how-parents-can-help-correct-a-babys-head-tilt/